W roku szkolnym 2014/2015 mija 65 lat istnienia Szkoły Podstawowej nr 4 w Pile. Wydarzenie to trwale wpisało się w historię miasta i lokalnej społeczności. W pamięci ludzkiej zaciera się wiele faktów, przetrwały jednak kroniki, księgi pamiątkowe, zdjęcia, protokoły rad pedagogicznych.

1 września 1950 roku w budynku przy ulicy Bydgoskiej 21 decyzją ówczesnych władz miasta Piły powołano Szkołę Podstawową nr 4. Gmach ten w zniszczonym wojną mieście był imponujących rozmiarów. Uczyły się w nim od 1945 roku dzieci pilskiej „ Dwójki”. Liczba uczniów stale rosła, dlatego podjęto decyzję podziału budynku na dwie szkoły: „Dwójkę” i „ Czwórkę”. Placówki te funkcjonowały w jednym budynku do 1973 roku.

W roku szkolnym 1950/1951 szkoła liczyła 437 dzieci, które uczyły się w 11 oddziałach. Na uwagę zasługuje fakt, że średnia liczba uczniów w oddziałach wynosiła około 40. Pierwszą kierowniczką szkoły została pani Maria Pomietlak. W tym czasie uczyli: Helena Głazaczow, Helena Dyło, Maria Horodnicza, Maria Hryniewiecka, Stanisława Kunicka, Alfred Krakowski, Maria Nazarewicz, Stefania Terlecka, Tadeusz Wróbel, Zofia Żółtko i ksiądz Leszek Tabor.

W następnym roku 1951/1952 ustalono, że szkoła będzie miała swój rejon – lewą stronę ulicy Bydgoskiej i ulice przyległe. Liczba uczniów zwiększyła się, przybywali nowi nauczyciele. Na Podlasiu zorganizowano filię szkoły dla klas 1 i 2.

Ważnym wydarzeniem w roku 1966/1967 była reforma szkolnictwa. Przedłużono naukę w szkołach podstawowych do ośmiu lat. Na Podlasiu zorganizowano filię klas 1 i 2. Wizytacja władz oświatowych w 1971 r. stwierdziła, że budynek przy ulicy Bydgoskiej jest za ciasny, brakuje sali gimnastycznej, oświetlenie jest niewłaściwe. Ponadto dalsze użytkowanie obiektu stwarzało niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia uczniów i nauczycieli.

W 1971 r. podjęto decyzję o budowie nowej szkoły przy ulicy Grabowej. Budowa szkoły trwała dwa lata. To tempo imponujące. Ile emocji i wrażeń towarzyszyło uczniom, nauczycielom i rodzicom, gdy w październiku 1973 roku otwarto podwoje nowej szkoły! Cały ciężar obowiązków związanych z przeprowadzką spoczywał na barkach ówczesnej dyrektor Aleksandry Kowalskiej i jej zastępcy – pani Bogumiły Adamkiewicz oraz niezwykle zaangażowanych nauczycieli.

Nareszcie spełniły się marzenia: przestrzeń, jasne sale lekcyjne, sale gimnastyczne, biblioteka, czytelnia, świetlica, jadalnia, gabinety lekarskie, szerokie piękne korytarze. W tym okresie praca dyrekcji, samorządu uczniowskiego, uczniów, harcerzy i całego grona pedagogicznego koncentruje się na nadaniu szkole imienia Mikołaja Kopernika. Z inicjatywą wyszła i większość prac wykonała pani dyrektor Aleksandra Kowalska. Uroczystość odbyła się dnia 14 lutego 1975 roku i była niemałym przeżyciem dla całej młodzieży. Odtąd dzień 14 lutego jest świętem „Czwórki”.

Dwa lata później, 14 lutego w 1977 roku, szkoła wraz z nowym dyrektorem panem Andrzejem Adaszakiem ponownie przeżywa niezapomniane chwile – otrzymuje sztandar ufundowany przez Komitet Rodzicielski i zakład opiekuńczy – PKS.

Fakt posiadania imienia wielkiego astronoma MIKOŁAJA KOPERNIKA, prawo do posiadania sztandaru to naturalne bodźce do rozwijania działalności placówki. W roku szkolnym 1977/1978, dzięki poparciu władz oświatowych i sportowych, nadano szkole prawny status szkoły sportowej.

Najbardziej uzdolnione sportowo i najsprawniejsze dzieci rozpoczęły naukę w klasie sportowej. Ustalono, że chłopcy specjalizować się będą w piłce nożnej, a dziewczęta w lekkiej atletyce. Młodzież z klas sportowych otoczono wszechstronną opieką medyczną, zakupiono sprzęt sportowy i treningowy, zorganizowano dożywianie, organizowano obozy sportowe i dojazd dla uczniów spoza rejonu W związku ze zwiększoną ilością klas sportowych i osiąganymi sukcesami utworzono stanowisko zastępcy dyrektora do spraw sportowych. Funkcję tę od 1983 roku do 31 sierpnia 2007 r. pełnił pan Władysław Zieliński.

Pasmo sukcesów rozpoczyna pierwszy złoty medal na mistrzostwach województwa przez dziewczęta w piłce koszykowej trenowane przez Łucję Sznabel.We współzawodnictwie sportowym z 40 miejsca awansujemy na 27.W roku 1983 stajemy się potęgą w czwórboju lekkoatletycznym w kraju oraz zajmujemy II miejsce w Polsce wśród szkół sportowych w lekkiej atletyce.16 naszych absolwentów kontynuując treningi w klubach sportowych powołanych zostaje do kadry narodowej .W latach 1987 – 1989 Hanna Horyd zdobywa mistrzostwo Polski w skoku w dal. Trzy osoby startują na Mistrzostwach Europu Juniorów ( 1993 – 1995): Piotr Tymko, Agnieszka Korogocka, Kamil Wawrzyniak. Trzech zawodników na I Mistrzostwach Świata Juniorów Młodszych w Lekkiej Atletyce w 1999 roku w Bydgoszczy : Kornel Sznabel, Przemysław Czerniak i Przemysław Czerwiński.

Rok 2008 to Olimpiada w Pekinie. Nasz absolwent Przemysław Czerwiński jako jedyny pilanin reprezentuje Polskę na Igrzyskach Olimpijskich w skoku o tyczce. Dostaje się do finału i zajmuje 11 miejsce. Swoje wysokie umiejętności potwierdza dwa lata później na Mistrzostwach Europy w Barcelonie w 2010 r. zdobywając brązowy medal w skoku o tyczce.

Pasmo sukcesów naszych uczniów potwierdzają wyróżnienia i nagrody dla szkoły za współzawodnictwo sportowe szkół podstawowych w ramach imprez Szkolnego Związku Sportowego oraz w kolejnych edycjach Pilskich Czwartków Lekkoatletycznych organizowanych przez TKKF.

W roku 2009/20010 poprawia się baza sportowa naszej szkoły. Ze środków Urzędu Miasta Piły i Ministerstwa Edukacji Narodowej wyremontowano i oddano do użytku otoczony terenem zielonym zespół bezpiecznych boisk z nawierzchnią tartanową i sztuczną trawą oraz atrakcyjny plac zabaw dla dzieci. Cały obiekt jest bezpieczny i monitorowany.

Rozwijanie zainteresowań czytelniczych jest zadaniem biblioteki szkolnej. Księgozbiór stale się wzbogaca i obecnie liczy 16.000 woluminów. Miejsce to chętnie odwiedzają uczniowie; tu rodzi się wiele pomysłów, inicjatyw, odbywają się spotkania z ciekawymi ludźmi, wystawy i atrakcyjne dla uczniów konkursy. Praca bibliotekarek zawsze była i jest wzorowa. Pierwszą organizatorką biblioteki w „Czwórce” była Irena Nowicka. Później pracowały panie: Wanda Jasieniecka, Danuta Gawrońska, Jadwiga Skowiera, Irena Wagner. Obecnie pracują: Daniela Gapińska, Iwona Lewoczko – Nowak, Marlena Kądziela.

W roku szkolnym 1977/1978 działalność opiekuńczą szkoły przejmują pedagodzy. Pierwszą, która sprawowała tę funkcję, była Joanna Wesołowska. Obecnie obowiązki pedagoga pełni Barbara Szczecina, która pracę swą wykonuje z pasją i zaangażowaniem. Szczególną opieką otacza dzieci z rodzin zaniedbanych i patologicznych. Od roku 2010 pracę pedagoga szkolnego wspiera

Od 1973 roku w szkole działa świetlica i stołówka. Pierwszą kierowniczką była pani Barbara Janiak, później funkcję tę pełniły panie: Halina Henclewska, Krystyna Witkowska, Irena Pogorzelska, Bożena Wojciechowska. Od roku funkcję kierownika administracyjnego szkoły pełnił Tadeusz Kwiatkowski a od roku 2013 Janusz Lipiński.

Naturalnym sojusznikiem szkoły był zawsze aktywnie działający Komitet Rodzicielski, obecnie Rada Rodziców. Zgodne i rzeczywiste współdziałanie rodziców i szkoły przynosi doskonałe efekty. Na przestrzeni lat zaszczytną funkcję przewodniczącego Komitetu Rodzicielskiego a później Rady Rodziców pełnili: Stanisław Kuczyński, Jan Siedlok, Tadeusz Dębski, Roman Klaczko, Mirosław Durski, Henryka Baron obecnie Grażyna Matkowska.

W szkole zawsze istniały warunki do opieki medycznej nad uczniami. W gabinecie stomatologicznym pracowały panie: Jadwiga Gouda, Marlena Szymków, Elżbieta Błoj - Kowalska, Jolanta Szulc, obecnie Krystyna Szadziul i Krystyna Nowak.

Gabinet pielęgniarki prowadziły pielęgniarki dyplomowane: Zofia Żukowska, Tamara Żukowska, Elżbieta Turczynowicz, Bożena Wożniak, Halina Kujawa, Danuta Szelągowska, Sylwia Czepielewska, Teresa Potocka, Elżbieta Ordak. Opiekę medyczną sprawowali lekarze: Henryka Wierbiłowicz, Andrzej Banaś, Jacek Michalski.

Szkoła nasza może poszczycić się wieloma osiągnięciami naukowymi. Nauczyciele wychowali wielu laureatów olimpiad ogólnopolskich. Szereg uczniów było finalistami szczebla miejskiego, rejonowego, wojewódzkiego.

Ważne rolę w pracy wychowawczej odegrały zawsze prężne organizacje szkolne. Jedną z nich jest samorząd uczniowski. Samorządem uczniowskim opiekowali się następujący nauczyciele: Halina Henclewska, Helena Szopieraj, Elżbieta Sabik, Piotr Denisoff, Katarzyna Sygit obecnie Małgorzata Zyber. Od roku 2009 został powołany mały samorząd uczniowski, którym opiekują się Jolanta Urbanowicz i Urszula Kotlarz.

Oto najciekawsze inicjatywy samorządu uczniowskiego, które wpisały się na stałe w kalendarz imprez szkolnych: akcje „Radość pod choinkę”, festyny na pożegnanie i powitanie lata, Dzień życzliwości – przyznawanie orderu uśmiechu, spotkania z ciekawymi ludźmi w ramach cyklu „ 100 pytań do…” akcje „ Pomóżmy zwierzętom przetrwać zimę”, akcje charytatywne – kwesta na rzecz Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy”, adopcja serca, pomoc Fundacji „LIVER”, akcja dla domów dziecka „GÓRA GROSZA” festyny rodzinne „Jesteśmy razem – bawimy się razem”, przeglądy talentów szkolnych „ I ty możesz zostać gwiazdą” i ulubione przez uczniów kiermasze różności.

Dzieciom w trudnej sytuacji pomaga szkolne koło TPD. Opiekunkami koła na przestrzeni lat były: Hanna Łukowska obcnie Joanna Głębocka.

Aktywnie i nieprzerwanie od 1966 roku , działa w naszej szkole harcerstwo. Niestrudzonym przewodnikiem harcerzy od momentu powstania Szczepu ZHP „Zawiszacy” im. Szarych Szeregów jest Bożena Wojciechowska. Dzisiaj na zasłużonej emeryturze, ale dalej aktywna i z pasją kontynuuje swoje dzieło.

Najnowsze dzieje szkoły to szereg zmian związanych z przemianami ustrojowymi w Polsce. Nastąpiła demokratyzacja życia, która znalazła odzwierciedlenie w działalności organizacyjnej i wychowawczej szkoły.

W 1990 roku wprowadzono sześciostopniową skalę ocen. Rada Pedagogiczna otrzymuje większe uprawnienia. Zmieniają się też formy pracy. Na lekcjach i na posiedzeniach rady pracujemy metodami aktywnymi. Nowoczesny dostosowany do zmieniającej się rzeczywistości program wychowawczy, wewnątrzszkolny system oceniania, ciekawe plany pracy poszczególnych poziomów wiekowych i organizacji – to efekty twórczej, aktywnej działalności Dyrekcji i Rady Pedagogicznej.

Rozszerza się współpraca z rodzicami, którzy chętnie włączają się w życie szkolne. Wspólnie z Radą Rodziców i Samorządem Uczniowskim opracowaliśmy nowy statut szkoły. W planie zajęć uczniów umieszczono lekcje informatyki i religii.

Rok szkolny 1999/2000 to rok reformy oświaty. Szkoła Podstawowa nr 4 decyzją władz miejskich została 6 – letnią szkołą podstawową. Szkołą kierował Andrzej Adaszak wraz z zastępcami: Dorotą Płaczek, Elżbietą Sabik, Władysławem Zielińskim. Dzięki ich inicjatywom szkoła cieszy się szacunkiem i uznaniem w lokalnym środowisku.

W roku 2009. Wieloletni dyrektor szkoły Andrzej Adaszak odchodzi na emeryturę. Konkurs na dyrektora szkoły wygrywa Marek Rucki. Jego zastępcami są: Ewa Motyczko i Elżbieta Sabik.

Wiele nowego wkracza do polskiej szkoły. Od 2002 roku uczniowie piszą zewnętrzne sprawdziany z wiedzy uzyskanej w sześcioletniej edukacji organizowane przez CKE i OKE w Poznaniu. Wiedza ucznia ujęta jest w standardy egzaminacyjne: czytanie, pisanie, rozumowanie, korzystanie z informacji, wykorzystanie wiedzy w praktyce. W tym roku absolwenci szkoły po raz pierwszy razem ze świadectwem ukończenia szkoły otrzymują zaświadczenia Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej o uzyskanych wynikach. Zaświadczenia razem ze świadectwem ukończenia szkoły są podstawowymi dokumentami składanymi do gimnazjum.

Szkoła otrzymała certyfikaty: rok 2001 - SUPER SZKOŁY w ogólnopolskim konkursie dla szkół pod patronatem MEN. Rok 2003 certyfikat Szkoły Przyjaznej Uczniowi przyznany przez Marszałka Sejmu Marka Borowskiego.

Rok 2010/2011 certyfikat Szkoły Bez Przemocy. Program objęty honorowym patronatem Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej BRONISŁAWA KOMOROWSKIEGO

Od wielu lat sekretariat szkoły wzorowo prowadzi Anna Nisiewicz.

Od 1 stycznia 1993 r. w szkole istnieje odrębna księgowość. Główną księgową jest Danuta Piekut, która wspólnie z kadrową – Dorotą Wachek troskliwie dbają o porządek w szkolnych finansach. W roku 2004 funkcję głównej księgowej obejmuje Elżbieta Kupis. Dział administracji zasila również księgowa Halina Walczak.

Każdy miniony dzień jest historią. Historia dzieje się każdego dnia. Wierzymy, że przed nami nowe sukcesy i nowe wyzwania.

PS

Miło, że nasi sympatycy, absolwenci i byli pracownicy śledzą uważnie stronę internetową naszej szkoły.
Przysyłają nam swoje sugestie i spostrzeżenia dot. „białych plam w historii Szkoły Podstawowej nr 4”
Zaczynamy od informacji, którą otrzymaliśmy od pana Bronisława Fliskiego, nauczyciela geografii w latach 1981-2000.
Informację zamieszczamy poniżej.
Turystyka to bardzo ważny element procesu dydaktyczno-wychowawczego, był realizowany z wielkim zaangażowaniem szczególnie w latach 1981 – 2000, kiedy to funkcję opiekuna działalności turystycznej pełni mgr Bronisław Fliski, tworząc w 1981 r Szkolne Koło Krajoznawczo – Turystyczne, a w 1982 r Koło Szkolne Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych, przez które przewinęło się kilkuset uczniów i nauczycieli.
Liczne wycieczki (piesze, rowerowe, środkami transportu publicznego) po Polsce, rajdy, zloty turystyczne, spotkania z ciekawymi ludźmi i imprezy turystyczno – krajoznawcze dostrzeżone zostały przez władze, które uhonorowały opiekuna SKKT SP4 i PTSM honorowymi tytułami „Za zasługi w rozwoju woj. pilskiego”, „Zasłużony działacz turystyki” oraz rzadko spotykaną, nadawaną przez dzieci i młodzież odznakę ogólnopolską – „Szkarłatną Różę”.
W połowie lat 80 – tych, trudnym okresie reglamentacji żywności, na obozach wędrownych powstały liczne inicjatywy młodzieży jak: nieformalna nazwa SO4, metoda żywienia w barach – „jedz, co chcesz i ile chcesz pod warunkiem, byś zjadł”, nowatorska metoda stosowania upomnień i nagród (kartki żółte, czerwone i zielone).
Członkowie PTSM brali udział w kilkunastu letnich obozach wędrownych opartych o „trasy typowe” PTSM, w konkursach organizowanych przez ZG PTSM (np. wygrali konkurs na nazwę dla pilskiego schroniska PTSM – „Staszicówka”) oraz współuczestniczyli w organizacji Ogólnopolskiego Zlotu Kół PTSM 1987 w Zdbicach.
Dla maluchów opiekun SKKT, we współpracy z wychowawcami II klas organizował wycieczki pod hasłem „Poznajemy Piłę”.
Należy podkreślić, że aktywność turystyczno-krajoznawcza opiekuna kół PTSM i SKKT możliwa była dzięki bardzo życzliwej postawie Dyrekcji Szkoły, a także wzorowej współpracy z Gronem Pedagogicznym i działającym prężnie IV Szczepem ZHP pod kierownictwem hm. Bożeny Wojciechowskiej.
mgr Bronisław Fliski

Czekamy na kolejne osoby, które zamierzają przypomnieć wydarzenia niewpisane do „Historii Szkoły” w roku jej tworzenia, czyli 2012 („Historia Szkoły” została przeniesiona na nową stronę internetową 2 lutego 2022 r.).